Είσαι αμαρτωλός; Μην απελπισθείς. Δεν θα παύσω ποτέ να σου δίνω σαν φάρμακο την συμβουλή αυτή, διότι γνωρίζω πόσο σπουδαίο όπλο κατά του διαβόλου είναι το να μην απελπιζόμαστε ποτέ. Αν έχεις αμαρτήματα, μη χάσης την ελπίδα σου. Και αν αμαρτάνεις κάθε μέρα, να μετανοείς κάθε μέρα.
Θα ρωτήσει όμως κανείς: Και είναι δυνατόν να σωθεί ο άνθρωπος όταν μετανοήσει; Και βέβαια είναι. Ρωτά όμως πάλι: Πέρασα όλη μου τη ζωή στην αμαρτία‡ εάν μετανοήσω, θα σωθώ; Ναι, ασφαλώς θα σωθείς. Και από που είναι αυτό φανερό; Από την φιλανθρωπία του Κυρίου σου. Νομίζεις ότι στηρίζομαι στη μετάνοιά σου; Νομίζεις ότι η μετάνοιά σου από μόνη της μπορεί να εξαλείψει τόσα κακά; Εάν ήταν μόνον η μετάνοιά σου, δικαιολογημένα να φοβόσουν.
Όμως έχε θάρρος, επειδή στη δική σου μετάνοια έρχεται να προστεθεί η φιλανθρωπία του Θεού. Διότι μέτρο στην ευσπλαχνία του Θεού δεν υπάρχει, ούτε είναι δυνατόν να παρασταθεί με λόγια η αγαθότητά Του. Η δική σου κακία έχει μέτρο και όριο, η ευσπλαχνία όμως του Θεού δεν έχει. Η δική σου κακία όσο μεγάλη και αν είναι, είναι ανθρώπινη κακία, η φιλανθρωπία όμως του Θεού είναι απερίγραπτη και ξεπερνά τη δική σου κακία. Έχε θάρρος λοιπόν.
Σκέψου μία σπίθα που πέφτει μέσα στο πέλαγος‡ μήπως μπορεί να σταθεί και να φανεί; Όσο αδύναμη είναι η σπίθα μέσα στο πέλαγος, τόσο είναι και η αμαρτία μέσα στην φιλανθρωπία του Θεού. Ή μάλλον, ούτε τόσο, αλλά πολύ περισσότερο. Διότι το πέλαγος, όσο μεγάλο και αν είναι, έχει κάποια όρια. Ενώ η φιλανθρωπία του Θεού δεν έχει τέλος και όριο. Αυτά σας τα λέγω, όχι για να σας κάμω νωθρότερους, αλλά για να σας παρακινήσω να γίνετε αγωνιστικότεροι.
Η μετάνοια είναι ιατρείο που θεραπεύει από την αμαρτία. Είναι δώρο ουράνιο, δύναμη θαυμαστή. Ούτε τον ανήθικο αποπέμπει, ούτε τον υβριστή απομακρύνει, ούτε το βλάσφημο εκδιώκει, ούτε τον υπερήφανο, αλλά τους μεταβάλλει όλους‡ η μετάνοια είναι χωνευτήρι της αμαρτίας. Εάν ο Θεός τιμωρούσε τους αρρώστους ευθύς μόλις αμάρταναν, και δεν τους έδινε καιρό μετανοίας, ο κόσμος όλος θα καταστρεφόταν και θα χανόταν τελείως.
Αν ο Θεός ήταν ταχύς στο να τιμωρεί, δεν θα κέρδιζε τον Παύλο η Εκκλησία, ένα τόσο μεγάλο και σπουδαίο άνθρωπο. Γι’ αυτό λοιπόν ο Θεός παρέβλεπε τις βλασφημίες του, για να μας τον δείξει κατόπιν μετανοούντα. Η μακροθυμία του Θεού μετέβαλε τον διώκτη σε κήρυκα του Ευαγγελίου. Η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον λύκο ποιμένα, τον τελώνη Ευαγγελιστή. Η μακροθυμία του Θεού ελέησε και όλους εμάς, αυτή μας μετέβαλε και μάς έκαμε καλύτερους.
Αν δεις τον πρώην μέθυσο τώρα να μην πίνει αλλά να νηστεύει, αν δεις τον άλλοτε βλάσφημο τώρα να μίλα για το Θεό, αν δεις εκείνον που άλλοτε μόλυνε το στόμα του με αισχρά λόγια, να καθαρίζει τώρα τη ψυχή του με θείους ύμνους, θαύμασε τη μακροθυμία του Θεού, επαίνεσε τη μετάνοια και με αφορμή την μεταβολή αυτή επαναλάμβανε τα λόγια: «Αυτή η μεταβολή είναι έργον της δεξιάς του Υψίστου».
(Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος)
Στην αρχή της μετάνοιας επικρατεί θλίψη, σύντομα όμως διαπιστώνουμε ότι μπαίνει μέσα μας ενέργεια νέας ζωής, που προκαλεί θαυμαστή αλλοίωση του νου. Αυτή η κίνηση προς μετάνοια εμφανίζεται ως ανεύρεση του Θεού της αγάπης. Ενώπιον του πνεύματος μας διαγράφεται ευκρινέστερα η μεγαλοπρεπής εικόνα του Πρωτοπλάστου Ανθρώπου. Ατενίζοντας αυτή την ωραιότητα ανακαλύπτουμε ποιά φοβερή διαστροφή έπαθε μέσα μας η πρωταρχική ιδέα του Δημιουργού για μας.
Η χάρη της μετάνοιας μας αποκαλύπτει την εικόνα του Υιού του Θεού. Ω, πόσο οδυνηρή είναι η πορεία αυτή! Φλογερή ρομφαία διαπερνά την καρδιά μας . Και πώς να μιλήσουμε για τη φρίκη, που νοιώθουμε τότε; Και πώς να περιγράψουμε την πράξη αυτή της αναπλάσεώς μας από το Θεό; Η εικόνα του «Μονογενούς και ομοουσίου τω Πατρί Υιού και Λόγου» ανάβει μέσα μας δυνατό πόθο να ομοιωθούμε με Αυτόν σε όλα. Και βρισκόμαστε ξανά στη παράδοξη θέση: Πάσχουμε, αλλά με άλλο πόνο , που πριν μας ήταν άγνωστος. Είναι πόνος που μας εμπνέει, δεν σκοτώνει. Σ’ αυτόν συνυπάρχει άκτιστη δύναμη. Μπαίνουμε στην θεία απειρότητα.
Μένουμε εκστατικοί με όσα γεγονότα μας συμβαίνουν. Το μεγαλείο Του μας υπερβαίνει. Σμικρυνόμαστε όταν το συνειδητοποιήσουμε, συγχρόνως δε έρχεται ο Θεός να μας αγκαλιάσει, όπως ο Πατέρας της ευαγγελικής περικοπής. Ο φόβος και ο τρόμος αποχωρούν δίνοντας τη θέση τους στην παρουσία του Θεού. Ο Πατέρας, μας ντύνει με πολύτιμα ρούχα, μας στολίζει με ουράνιες δωρεές, καλύτερη των οποίων είναι η αγάπη που όλα τα σκεπάζει. Ο πρώτος πόνος της μετάνοιάς μας, μεταβάλλεται σε χαρά και γλυκύτητα αγάπης. Τώρα η αγάπη παίρνει νέα μορφή: την ευσπλαχνία σε κάθε κτίσμα που στερείται το θείο Φως.
Ο ενθουσιασμός είναι μεγάλος, και ακόμα περισσότερο από το γεγονός ότι αρχίζουμε να κατανοούμε το θέλημα του Θεού, βλέπουμε τους εαυτούς μας στο δρόμο της δημιουργικής πορείας του Ίδιου του Θεού. Συνεργασθήκαμε μαζί Του για την ανόρθωσή μας από την πτώση και την παραμόρφωση και να , μας κάνει συνεργάτες Του, «εις το Αυτού γεώργιον». Αυτή είναι η πορεία της «εν Πνεύματι» αναγεννήσεώς μας με την μετάνοια.
Θα ρωτήσει όμως κανείς: Και είναι δυνατόν να σωθεί ο άνθρωπος όταν μετανοήσει; Και βέβαια είναι. Ρωτά όμως πάλι: Πέρασα όλη μου τη ζωή στην αμαρτία‡ εάν μετανοήσω, θα σωθώ; Ναι, ασφαλώς θα σωθείς. Και από που είναι αυτό φανερό; Από την φιλανθρωπία του Κυρίου σου. Νομίζεις ότι στηρίζομαι στη μετάνοιά σου; Νομίζεις ότι η μετάνοιά σου από μόνη της μπορεί να εξαλείψει τόσα κακά; Εάν ήταν μόνον η μετάνοιά σου, δικαιολογημένα να φοβόσουν.
Όμως έχε θάρρος, επειδή στη δική σου μετάνοια έρχεται να προστεθεί η φιλανθρωπία του Θεού. Διότι μέτρο στην ευσπλαχνία του Θεού δεν υπάρχει, ούτε είναι δυνατόν να παρασταθεί με λόγια η αγαθότητά Του. Η δική σου κακία έχει μέτρο και όριο, η ευσπλαχνία όμως του Θεού δεν έχει. Η δική σου κακία όσο μεγάλη και αν είναι, είναι ανθρώπινη κακία, η φιλανθρωπία όμως του Θεού είναι απερίγραπτη και ξεπερνά τη δική σου κακία. Έχε θάρρος λοιπόν.
Σκέψου μία σπίθα που πέφτει μέσα στο πέλαγος‡ μήπως μπορεί να σταθεί και να φανεί; Όσο αδύναμη είναι η σπίθα μέσα στο πέλαγος, τόσο είναι και η αμαρτία μέσα στην φιλανθρωπία του Θεού. Ή μάλλον, ούτε τόσο, αλλά πολύ περισσότερο. Διότι το πέλαγος, όσο μεγάλο και αν είναι, έχει κάποια όρια. Ενώ η φιλανθρωπία του Θεού δεν έχει τέλος και όριο. Αυτά σας τα λέγω, όχι για να σας κάμω νωθρότερους, αλλά για να σας παρακινήσω να γίνετε αγωνιστικότεροι.
Η μετάνοια είναι ιατρείο που θεραπεύει από την αμαρτία. Είναι δώρο ουράνιο, δύναμη θαυμαστή. Ούτε τον ανήθικο αποπέμπει, ούτε τον υβριστή απομακρύνει, ούτε το βλάσφημο εκδιώκει, ούτε τον υπερήφανο, αλλά τους μεταβάλλει όλους‡ η μετάνοια είναι χωνευτήρι της αμαρτίας. Εάν ο Θεός τιμωρούσε τους αρρώστους ευθύς μόλις αμάρταναν, και δεν τους έδινε καιρό μετανοίας, ο κόσμος όλος θα καταστρεφόταν και θα χανόταν τελείως.
Αν ο Θεός ήταν ταχύς στο να τιμωρεί, δεν θα κέρδιζε τον Παύλο η Εκκλησία, ένα τόσο μεγάλο και σπουδαίο άνθρωπο. Γι’ αυτό λοιπόν ο Θεός παρέβλεπε τις βλασφημίες του, για να μας τον δείξει κατόπιν μετανοούντα. Η μακροθυμία του Θεού μετέβαλε τον διώκτη σε κήρυκα του Ευαγγελίου. Η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον λύκο ποιμένα, τον τελώνη Ευαγγελιστή. Η μακροθυμία του Θεού ελέησε και όλους εμάς, αυτή μας μετέβαλε και μάς έκαμε καλύτερους.
Αν δεις τον πρώην μέθυσο τώρα να μην πίνει αλλά να νηστεύει, αν δεις τον άλλοτε βλάσφημο τώρα να μίλα για το Θεό, αν δεις εκείνον που άλλοτε μόλυνε το στόμα του με αισχρά λόγια, να καθαρίζει τώρα τη ψυχή του με θείους ύμνους, θαύμασε τη μακροθυμία του Θεού, επαίνεσε τη μετάνοια και με αφορμή την μεταβολή αυτή επαναλάμβανε τα λόγια: «Αυτή η μεταβολή είναι έργον της δεξιάς του Υψίστου».
(Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος)
Στην αρχή της μετάνοιας επικρατεί θλίψη, σύντομα όμως διαπιστώνουμε ότι μπαίνει μέσα μας ενέργεια νέας ζωής, που προκαλεί θαυμαστή αλλοίωση του νου. Αυτή η κίνηση προς μετάνοια εμφανίζεται ως ανεύρεση του Θεού της αγάπης. Ενώπιον του πνεύματος μας διαγράφεται ευκρινέστερα η μεγαλοπρεπής εικόνα του Πρωτοπλάστου Ανθρώπου. Ατενίζοντας αυτή την ωραιότητα ανακαλύπτουμε ποιά φοβερή διαστροφή έπαθε μέσα μας η πρωταρχική ιδέα του Δημιουργού για μας.
Η χάρη της μετάνοιας μας αποκαλύπτει την εικόνα του Υιού του Θεού. Ω, πόσο οδυνηρή είναι η πορεία αυτή! Φλογερή ρομφαία διαπερνά την καρδιά μας . Και πώς να μιλήσουμε για τη φρίκη, που νοιώθουμε τότε; Και πώς να περιγράψουμε την πράξη αυτή της αναπλάσεώς μας από το Θεό; Η εικόνα του «Μονογενούς και ομοουσίου τω Πατρί Υιού και Λόγου» ανάβει μέσα μας δυνατό πόθο να ομοιωθούμε με Αυτόν σε όλα. Και βρισκόμαστε ξανά στη παράδοξη θέση: Πάσχουμε, αλλά με άλλο πόνο , που πριν μας ήταν άγνωστος. Είναι πόνος που μας εμπνέει, δεν σκοτώνει. Σ’ αυτόν συνυπάρχει άκτιστη δύναμη. Μπαίνουμε στην θεία απειρότητα.
Μένουμε εκστατικοί με όσα γεγονότα μας συμβαίνουν. Το μεγαλείο Του μας υπερβαίνει. Σμικρυνόμαστε όταν το συνειδητοποιήσουμε, συγχρόνως δε έρχεται ο Θεός να μας αγκαλιάσει, όπως ο Πατέρας της ευαγγελικής περικοπής. Ο φόβος και ο τρόμος αποχωρούν δίνοντας τη θέση τους στην παρουσία του Θεού. Ο Πατέρας, μας ντύνει με πολύτιμα ρούχα, μας στολίζει με ουράνιες δωρεές, καλύτερη των οποίων είναι η αγάπη που όλα τα σκεπάζει. Ο πρώτος πόνος της μετάνοιάς μας, μεταβάλλεται σε χαρά και γλυκύτητα αγάπης. Τώρα η αγάπη παίρνει νέα μορφή: την ευσπλαχνία σε κάθε κτίσμα που στερείται το θείο Φως.
Ο ενθουσιασμός είναι μεγάλος, και ακόμα περισσότερο από το γεγονός ότι αρχίζουμε να κατανοούμε το θέλημα του Θεού, βλέπουμε τους εαυτούς μας στο δρόμο της δημιουργικής πορείας του Ίδιου του Θεού. Συνεργασθήκαμε μαζί Του για την ανόρθωσή μας από την πτώση και την παραμόρφωση και να , μας κάνει συνεργάτες Του, «εις το Αυτού γεώργιον». Αυτή είναι η πορεία της «εν Πνεύματι» αναγεννήσεώς μας με την μετάνοια.
(Αρχιμ. Σωφρόνιος Σαχάρωφ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου